به عنوان صاحب یک سگ، شما باید بدانید که چه خطراتی در محیط پیرامون دلبند شما را تهدید می‌کند و با شناسایی این خطرات تلاش کنید، حیوان خانگی خود را از آنها دور کنید یا با ارائه آموزش های لازم به پت خود، آن را از این موقعیت ها دور کنید. یکی از این خطرات، خفگی در اثر جویدن چیزهای خطرناک است و واقعیت این است که همه سگ ها در معرض خطر خفگی هستند. این حالت زمانی رخ می دهد که راه تنفس حیوان به دلیل وجود یک شیء خارجی در گلوی سگ، یا پیچیده شدن یک شیء به دور گردن آن، مسدود شده و تنفس برای حیوان خانگی شما مقدور نیست. جویدن پلاستیک، ظروف بستنی، قوطی نوشابه، ظروف یکبار مصرف غذا و … همه مواردی هستند که می توانند برای سگ ها خطرآفرین باشند.
اما چرا سگ ها اینقدر مشتاق جویدن اشیاء مختلف هستند؟
دلیلش مشخص است زیرا سگ ها از دهان خود برای یادگیری استفاده می کنند. آنها با مزه کردن و جویدن اشیاء مختلف آنها را بررسی و با آنها بازی می‌کنند و تصمیم می گیرند که آیا طعم خوبی دارد یا خیر! برخی از مواردی که بروز آنها می تواند برای سگ ها خطرآفرین باشند عبارتند از:
- غذاهای تشویقی سگ که قابل شکسته شدن به قطعات بزرگ است؛
- خوردن سریع و با ولع تکه های بزرگ غذا توسط سگ؛
- عدم تناسب دانه ها و کیبل های غذا با دهان و فک سگ (بویژه در سگ های نژاد کوچک)؛
- جویدن پلاستیک، لاستیک و پارچه؛
- استخوان طبیعی گوسفند بویژه در محل اتصال مفصلی دو استخوان؛
- خوردن توپ تنیس که ممکن است در دهان سگ فشرده شده و بناگاه بترکد و یا توب های تنیس کوچک که برای سگ های نژاد کوچک تولید شده و توسط سگ های نژاد بزرگ استفاده می شود؛
- اسباب بازی کودکان با قطعات کوچک و باتری آنها؛
- بند قلاب بلند، طناب ماهیگیری که ممکن است دور گردن سگ پیچیده شود.
علائم و نشانه ها
- سگ آشفته یا مضطرب به نظر می رسد و به شکلی بی قرار به جلو و عقب حرکت می کند؛
- سگ پنجه خود را به سمت دهان می برد؛
- در نفس کشیدن دچار مشکل شده و گلوی آن خس خس می‌کند؛
- سگ پاهای خود را باز کرده درحالیکه سرش پایین است برای نفس کشیدن دست و پا می زند؛
- لثه ها، لب ها و زبان سگ آبی یا خاکستری می شود؛
- در صورت نشستن، گردن حیوان کشیده شده است؛
- آبریزش غیر قابل کنترل دارد؛
- تلو تلو خورده و می افتد؛
- نارسایی تنفسی را تجربه می کند؛
- دچار ایست قلبی می شود.
اقدامات لازم در صورت مواجه و مشاهده خفگی سگ ها
۱- ارزیابی اولیه موقعیت
ارزیابی اولیه موقعیت، شامل انجام گاهی فرآیندی تحت عنوان DRSABC (شامل ارزیابی موقعیت خطر، ارزیابی میزان هوشیاری، تماس با مراکز امداد، تلاش برای بازکردن راه تنفس، اطمینان از نفس کشیدن مورد، انجام CPR در صورت عدم تنفس) است. براساس گام های این فرآیند این اقدامات را می بایست انجام دهید:
الف- خطرات موجود را ارزیابی و بررسی کنید(هشدار: هرگز به سگی که دچاره مشکل تنفسی شده، پوزه بند نزنید.)
ب- آیا سگ شما به صدای شما واکنش نشان می دهد یا نسبت به لمس کردن بدن خود پاسخی می دهد؟ در صورتی که جواب منفی است، احتمالا سگ شما بیهوش شده است.
ج- با مرکز امداد و اورژانس تماس بگیرید. درصورتیکه شخص دیگری در کنار شما حضور دارد، از او بخواهید در مهار کردن سگ در صورت نیاز، حمل و جابجایی آن، آوردن جعبه کمک های اولیه، تماس با اورژانس یا دامپزشک به شما کمک کند.
د- راه تنفس دلبند خود را بررسی کنید که در صورت مشاهده جسم خارجی در آن با احتیاط تلاش نماید که آن را خارج نموده و راه تنفسش را باز کنید.
۲- برداشتن جسم خارجی
الف- دهان سگ را باز کنید و زبان آن را به جلو بکشید.
ب- اگر جسم خارجی قابل مشاهده است، از یک دم باریک یا موچین، برای برداشتن و خارج کردن جسم استفاده کنید. در صورتی که جسم خارجی شکسته است، تلاش کنید تمام قطعات آن را خارج کنید. از دست خود هم می توانید برای انجام این کار در صورت امکان استفاده کنید و انگشت خود را از یک طرف دهان سگ به سمت مقابل حرکت دهید(از انتها به سمت جلو).بسیار مراقب باشید که منجر به فرو رفتن بیشتر شیء خارجی در گلوی حیوان نشوید.
در صورتیکه سگ شما پرخاشگر شده است، به هیچ وجه از دست خود استفاده نکنید
ج- وضعیت تنفس حیوان را بررسی کنید. به حرکت رو به بالا یا پایین سینه حیوان توجه کره و آن را لمس کنید. در صورت عدم تنفس، به سگ خود نفس مصنوعی بدهید و نبض آن را بررسی کنید؛
د- در صورت نداشتن نبض، شروع به انجام عملیات احیاء قلبی (CRP) کنید؛
ه-نهایتا اینکه سریعا به دامپزشکی مراجعه نماید.
در صورتی که قلاب ماهی یا طناب به دور گردن سگ پیچیده و سفت شده است، از کشیدن آن جدا پرهیز نماید.
۳- اگر نمی‌توانید به شیء بلعیده شده برسید یا آن را ببینید، مانور هایملیخ (Heimlich Manoeuvre) را اجرا کنید:
الف- مانور هایملیخ برای سگ های کوچک:
سگ را از پاهای عقب بلند کرده و پشت سگ را روی شکم خود قرار دهید، سر سگ را رو به پایین نگه دارید و دست ها یا مشت های خود را به شکل بسته قرار دهید. روی شکم سگ درست زیر قفسه سینه آن را به سمت شکم خود ۵ بار برای بیرون راندن شی خارجی از گلوی حیوان فشار دهید.
ب- مانور هایملیخ برای سگ های بزرگ:
پشت سگ خم شوید و پاهای سگ را بلند کنید. دست های خود را دور شکم سگ و نزدیک باسن آن حلقه کنید (فشار دهید تا ریه حیوان از هوا خالی شود). دست های خود را به سمت بالا و در جهت قسمت تحتاتی سینه حیوان حرکت دهید و با شدت این کار را ۵ بار انجام دهید تا شیء مورد نظر خارج شود.
ج- مانور هایلملیخ را متوقف کرده و بررسی کنید که در صورت جابجا شدن شی خارجی نسبت به خارج کردن آن از دهان حیوان اقدام کنید. این کار را تا زمان رسیدن به دامپزشکی انجام دهید. در صورتی که شیء مورد نظر خارج شده است، فرآیند را متوقف کنید.
د- وضعیت تنفس حیوان را بررسی کنید. به حرکت رو به بالا یا پایین سینه حیوان توجه کره و آن را لمس کنید. در صورت عدم تنفس، به سگ خود نفس مصنوعی بدهید و نبض آن را بررسی کنید؛
ه- در صورت نداشتن نبض، عملیات احیاء قلبی (CRP) را شروع کنید؛
۴- در صورتیکه شیء بلعیده شده، خارج شده اما سگ نفس نمی کشد، به سگ خود نفس مصنوعی بدهید؛
۵- در صورتیکه حیوان نبض نداشته و قلب از تپیدن ایستاده، عملیات CPR را انجام دهید؛
۶- سگ را در یک پتوی گرم بپیچید؛
۷- سریعا به دامپزشکی مراجعه کنید.
منبع: Canine Emergency First Aid Guide
بسیار مطالب عالی و آموزنده ای بود
سپاس